Cây Mai Tứ Quý (tên khoa học: Ochna serrulata hoặc Ochna atropurpurea) là một loài cây cảnh có sức sống tốt, dễ trồng và đặc biệt ở chỗ cây ra hoa hai lần – lần đầu hoa màu vàng, rồi lớp đài hoa chuyển thành màu đỏ khi hoa tàn. Vì vậy, Mai Tứ Quý được rất ưa chuộng trong sân vườn, chậu cảnh và trang trí dịp Tết. Theo ​toiyeuvietnam.com để có một cây đẹp, khoẻ và ra hoa đều, cần hiểu rõ kỹ thuật trồng và chăm sóc của cây này.

1. Đặc điểm và yêu cầu sinh thái

Mai Tứ Quý là cây thân gỗ phân cành nhánh nhiều, tán rộng. Lá nhỏ, xanh đậm, mép răng cưa, phiến nhẵn. Hoa đường kính khoảng 4 cm, lớp cánh màu vàng rực khi mới nở, sau khi rụng hoa thì đài hoa màu đỏ ôm lấy nhụy và kết hạt. Cây ra hoa chính từ khoảng tháng 2 đến tháng 5 âm lịch, quả từ tháng 4 đến tháng 6, và trong điều kiện thuận lợi có thể nở lác đác quanh năm. Về sinh thái, cây ưa đất thịt nhẹ, thoát nước tốt, không chịu được ngập úng; ánh sáng đủ nhưng không nên là nắng gắt chiếu trực tiếp thường xuyên; nhiệt độ khoảng 18-32 °C là thích hợp; độ ẩm tương đối từ 70-85% giúp cây phát triển tốt bạn có thể theo dõi thêm taị Fanpge Toi Yeu Viet Nam

2. Nhân giống và trồng

Nhân giống Mai Tứ Quý có thể bằng hạt, chiết cành hoặc giâm cành. Nếu dùng hạt: chọn hạt đã già, màu đen nhánh, rụng dưới đất; ngâm hạt trong nước ấm khoảng 50-52 °C trong 8-10 giờ để kích thích nảy mầm, thay nước thường xuyên; sau đó ủ trong cát ẩm hoặc vải ẩm cho đến khi nứt nanh rồi gieo. Khi trồng vào luống hoặc chậu: đất nên là đất thịt nhẹ, nhiều mùn, không bị phèn hoặc chua; nếu trồng chậu thì trộn đất với phân hữu cơ theo tỷ lệ khoảng 70-80% đất + 20-30% phân hữu cơ hoai mục. Chậu cần có đường kính lớn (ví dụ >30 cm) nếu cây trưởng thành, đáy chậu lót sỏi hoặc đá nhỏ để thoát nước tốt. Khi trồng cây con: đặt cây vào giữa chậu hoặc hố, lấp đất đến sát gốc, nén nhẹ và tưới ẩm đều.

3. Chăm sóc cơ bản

Ánh sáng và vị trí: Cây ưa sáng nhưng tránh nắng gắt chiếu trực tiếp kéo dài, nhất là ở thời kỳ cây còn non hoặc vừa trồng. Có thể trồng nơi có ánh sáng mạnh buổi sáng và bóng râm buổi chiều.

Tưới nước: Đất luôn giữ ẩm nhưng không ngập úng. Vào mùa nắng, nếu trồng chậu cần kiểm tra độ ẩm thường xuyên, tưới khi thấy mặt đất bắt đầu khô. Vào mùa mưa, đảm bảo chậu và nền đất không bị đọng nước.

Bón phân: Sau khoảng 10-15 ngày kể từ lúc trồng cây đã ổn định, có thể bắt đầu bón phân thúc cho rễ mới phát triển. Có thể dùng phân NPK pha loãng (ví dụ 20-20-15 + TE) với lượng khoảng 50-100g cho 10-15 lít nước, tưới toàn gốc cây mỗi 20-30 ngày/lần cho cây nhỏ; cây lớn thì tăng khối lượng và kéo dài khoảng cách giữa các lần bón. Hàng năm khi cây đã ổn định và ra hoa đều, cần bổ sung phân hữu cơ (5-10 kg/gốc) và bón phân NPK hoặc tương đương 3-4 lần mỗi năm theo các thời điểm: sau khi hoa tàn, đầu mùa mưa, giữa mùa mưa, trước khi nở hoa khoảng 1-1,5 tháng. Bón phân nên theo rãnh sát tàn lá, độ sâu khoảng 5-7 cm, sau đó lấp đất và giữ ẩm gốc.

=====>>> Xem thêm: Những cách chăm mai vàng tại Youtube Toi Yeu Viet Nam

4. Cắt tỉa – tạo dáng – uốn tán

Vì Mai Tứ Quý phân cành nhiều và tán rộng, việc cắt tỉa thường xuyên giúp cây thông thoáng, hạn chế sâu bệnh và tạo dáng đẹp. Khoảng mỗi 2 tháng có thể tỉa cành tăm, cành yếu, cành bị bệnh, hoặc những nhánh mọc lệch dáng. Khi cây lớn và muốn tạo thế bonsai hoặc cổ thụ, có thể dùng cọc tre/trúc để buộc nhánh theo ý muốn, chiều cao và độ phân bố nhánh cần cân đối xung quanh tán. Khi nhánh đã đạt độ dài mong muốn thì có thể cắt ngọn để kích nhánh phụ ra dưới, nhằm tạo tán dày hơn, cành mập hơn.

5. Điều khiển ra hoa – xử lý đúng dịp

Để cây ra hoa đều và đẹp vào dịp Tết hoặc thời điểm mong muốn, ngoài việc chăm cây khỏe mạnh thì cần thao tác kỹ thuật: Trước khi ra hoa khoảng 1 tháng, có thể bón phân thúc hoặc phun phân bón lá dạng thúc ra hoa. Nếu muốn lá được trút trước khi nụ bung – đối với cây cảnh – thì có thể thực hiện “tuốt lá” nhưng cần thao tác nhẹ nhàng để tránh trầy xước cuống lá gây hư tán hoa. Nếu nụ hoa nhỏ nên tuốt lá sớm hơn (khoảng 20 ngày trước Tết); nếu nụ đã to thì tuốt lá sát Tết hơn (khoảng 10-15 ngày). Trường hợp đến ngày quan trọng (ví dụ 23 tháng Chạp) mà nụ chưa bung vỏ lụa, có thể đưa cây ra chỗ nắng mạnh để kích nụ; ngược lại nếu hoa nở sớm hơn kế hoạch, có thể che mát hoặc chuyển nơi râm để chậm lại tiến độ nở hoa.

6. Phòng trừ sâu bệnh và chăm giữ gốc

Mai Tứ Quý tương đối chịu sâu bệnh nhưng vẫn có thể bị nhện đỏ, rệp non, sâu đục thân hoặc nấm bệnh nếu môi trường ẩm ướt, thông thoáng kém hoặc đất thoát nước kém. Vì vậy: giữ gốc cây sạch sẽ, đất thoáng, loại bỏ lá khô, cành héo; làm cỏ xung quanh gốc; trong chậu có thể giữ lại lớp cỏ nhỏ giúp giữ ẩm nhưng tránh cỏ lớn cạnh tranh dinh dưỡng. Khi phát hiện bệnh, ưu tiên biện pháp sinh học, xử lý sớm để tránh lan rộng. Ngoài ra, tránh xới đất sâu quanh gốc khi đang bón phân để khỏi đứt rễ cây.



7. Lưu ý riêng và kết luận

[list]





Khi trồng chậu, mỗi 2 năm nên xem xét sang chậu mới lớn hơn để cây có không gian phát triển rễ tốt.







Tránh trồng ở nơi đất ngập hoặc thoát nước kém, vì cây rất sợ bị ngập.







Việc chăm bón không nên chỉ chú trọng vào thúc ra hoa mà bỏ quên giai đoạn phục hồi và phát triển cành – lá – rễ. Cây khỏe mạnh mới ra hoa đẹp.







Nếu bạn mong muốn cây Mai Tứ Quý với giá trị cao (bonsai, cổ thụ), thì cần thời gian và công chăm tỉa, tạo thế, uốn tán kỹ lưỡng kết hợp với dinh dưỡng và tạo môi trường tốt.



[/list]

Tóm lại, Mai Tứ Quý là cây cảnh vừa đẹp vừa có giá trị nghệ thuật cao, dễ nhân giống và chăm được nếu thực hiện đúng kỹ thuật. Khi lựa chọn đất trồng tốt, tưới nước hợp lý, bón phân theo giai đoạn, tạo dáng và điều khiển ra hoa đúng thời điểm, bạn sẽ sở hữu một cây Mai Tứ Quý khỏe mạnh, tán đẹp và nở hoa rực rỡ – làm đẹp cho không gian và mang lại niềm vui mỗi khi xuân về.